Παρά την αγωνιστική του ποιότητα και την απήχηση στο φίλαθλο κοινό, το γυναικείο βόλεϊ στην Ελλάδα εξακολουθεί να παραμένει «ερασιτεχνικό» – όχι στην ουσία, αλλά στα χαρτιά. Οι αθλήτριες συνεχίζουν να αγωνίζονται χωρίς θεσμική κατοχύρωση των βασικών τους δικαιωμάτων, με τη μητρότητα να αντιμετωπίζεται πολλές φορές ως «κόκκινη γραμμή». Ο ΠΑΣΑΠΠ επαναφέρει το ζήτημα στην κορυφή της ατζέντας, ζητώντας από την Πολιτεία ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις.
Παναθηναϊκός: Το αντίο της Μεταξά
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου, Γιάννης Αχιλλεόπουλος, μιλά αποκλειστικά στο Volleyland για τον αγώνα πίσω από τις γραμμές του φιλέ – και το στοίχημα της ισότητας στον επαγγελματικό αθλητισμό.
Ρεπορτάζ: Στέλιος Παπαδόπουλος
Κύριε Αχιλλεόπουλε, επανέρχεται στην επικαιρότητα το αίτημα για θεσμική κατοχύρωση της μητρότητας και των εργασιακών δικαιωμάτων των αθλητριών. Ποιο είναι το βασικό μήνυμα που θέλετε να στείλετε προς την Πολιτεία με αυτή την πρωτοβουλία;
Το μήνυμα του ΠΑΣΑΠΠ προς την Πολιτεία είναι σαφές: έχει έρθει η ώρα για μια σοβαρή, θεσμική κατοχύρωση της μητρότητας και των εργασιακών δικαιωμάτων των αθλητριών. Δεν ζητάμε χάρη – διεκδικούμε ισότητα, αξιοπρέπεια και ασφάλεια για κάθε γυναίκα που υπηρετεί τον αθλητισμό σε υψηλό επίπεδο.
Η πρόσφατη συνάντησή μας με τον Αναπληρωτή Υπουργό Αθλητισμού, κ. Βρούτση, αποτέλεσε σημαντικό βήμα, αφού υπήρξε θετική εισήγηση για αλλαγή και ουσιαστική δρομολόγηση ενεργειών, τόσο για την αναβάθμιση του αθλήματος όσο και για τη διασφάλιση στοιχειωδών εργασιακών δικαιωμάτων. Η δημιουργία μιας επαγγελματικής λίγκας δεν είναι μόνο αθλητική αναβάθμιση – είναι πράξη κοινωνικής δικαιοσύνης.
Ωστόσο, παρότι είχε προηγηθεί σύμπνοια μεταξύ Υπουργείου, Ομοσπονδίας και ομάδων, στην πράξη το εγχείρημα πάγωσε. Η μη ολοκλήρωση της μελέτης βιωσιμότητας από τις ομάδες επιβράδυνε την πορεία. Συνεχίζουμε, όμως, αδιάκοπα τον αγώνα μέσω θεσμικών και κοινοβουλευτικών διαύλων, ακόμη και χωρίς την πλήρη συμμετοχή των ομάδων, προσβλέποντας σε κίνητρα που θα οδηγήσουν στη θεσμική αλλαγή.
Παρά τη δημοφιλία και το υψηλό αγωνιστικό επίπεδο του γυναικείου βόλεϊ, παραμένει «ερασιτεχνικό». Τι σημαίνει αυτό για τις αθλήτριες και γιατί πιστεύετε ότι διατηρείται αυτή η κατάσταση;
Η ετικέτα του «ερασιτεχνικού» αδικεί κατάφωρα τις αθλήτριες. Μιλάμε για γυναίκες που αφιερώνουν τη ζωή τους στον αθλητισμό, αντιμετωπίζοντας επαγγελματικές απαιτήσεις χωρίς όμως να έχουν τα αντίστοιχα εργασιακά δικαιώματα. Ένας τραυματισμός, μια εγκυμοσύνη, η λήξη μιας συνεργασίας – όλα αυτά τις αφήνουν χωρίς καμία προστασία.
Η κατάσταση αυτή διατηρείται λόγω θεσμικών κενών και μιας παρωχημένης νοοτροπίας που συχνά υποβαθμίζει τον ρόλο της γυναίκας στον αθλητισμό. Η ίδρυση της επαγγελματικής λίγκας είναι όχι απλώς μια καινοτομία – είναι αναγκαία κοινωνική μεταρρύθμιση που προωθεί την ουσιαστική ισότητα των φύλων.
Κι όμως, πολλές ομάδες διστάζουν να κάνουν το επόμενο βήμα. Προσκολλώνται στο άμεσο οικονομικό κόστος, χάνοντας τη μακροπρόθεσμη ευκαιρία για αναβάθμιση του προϊόντος τους. Η επαγγελματική λίγκα μπορεί να φέρει προβολή, χορηγίες, καλύτερες υποδομές και ουσιαστική ανάπτυξη.
Υπάρχουν καταγγελίες για ρήτρες σε συμβόλαια που επιτρέπουν τη διακοπή συνεργασίας λόγω εγκυμοσύνης. Πόσο συχνό είναι αυτό το φαινόμενο και πώς το αντιμετωπίζετε ως Σύνδεσμος;
Δυστυχώς, τέτοιες ρήτρες υπάρχουν και αφορούν πραγματικές περιπτώσεις αθλητριών σε διάφορα σωματεία. Είναι από τις πιο επώδυνες και εξοργιστικές πτυχές του προβλήματος. Ως ΠΑΣΑΠΠ, δεν τις αφήνουμε αναπάντητες: προσφέρουμε νομική στήριξη, δημοσιοποιούμε περιστατικά, και διεκδικούμε την πλήρη θεσμική απαγόρευση τέτοιων πρακτικών.
Δεν πρόκειται απλώς για προστασία, αλλά για αναγνώριση της μητρότητας ως δικαιώματος, όχι ως «απειλής». Το θεσμικό μας πλαίσιο πρέπει να εγγυάται την αξιοπρέπεια και την ίση μεταχείριση των γυναικών αθλητριών.
Αν δεν υπάρξει άμεση ανταπόκριση από τα Υπουργεία, ποιο είναι το επόμενο βήμα για τον ΠΑΣΑΠΠ; Εξετάζετε και νομική ή ευρωπαϊκή προσφυγή;
Η στάση της Πολιτείας είναι θετική και, μάλιστα, υπάρχει ευρεία συναίνεση από όλες τις πλευρές που ασχολούνται ενεργά με το ζήτημα – από τη Συμπολίτευση και την Αντιπολίτευση, και την αρμόδια Ομοσπονδία. Πρόκειται για σημαντική νίκη του συλλογικού μας αγώνα. Ωστόσο, γνωρίζουμε καλά πως τα δύσκολα και κρίσιμα βήματα είναι ακόμη μπροστά μας. Το ζήτημα είναι σύνθετο και συναντά θεσμικές και πρακτικές δυσκολίες. Ήδη έχουμε καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις τροπολογιών στον αθλητικό νόμο, καθώς και έναν αρχικό σχεδιασμό για τη μορφή της νέας επαγγελματικής λίγκας. Αυτές οι πρωτοβουλίες πρέπει να προχωρήσουν άμεσα – με υπευθυνότητα, τεχνική επάρκεια και αίσθημα ευθύνης απέναντι στις αθλήτριες και στο μέλλον του αθλήματος.
Εάν παρατηρηθούν καθυστερήσεις ή αδράνεια, θα εξετάσουμε κάθε πρόσφορο μέσο,
περιλαμβανομένων ενεργειών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Τα δικαιώματα των αθλητριών δεν υπόκεινται σε διαπραγμάτευση. Ο αγώνας μας είναι στρατηγικός και συνεχίζεται με συντονισμό και αποφασιστικότητα. Προσδοκούμε σε έναν ουσιαστικό θεσμικό διάλογο που να εστιάζει στην προστασία των δικαιωμάτων των αθλητριών. Αν, όμως, η Πολιτεία και οι αρμόδιοι φορείς επιλέξουν τη στασιμότητα, ο ΠΑΣΑΠΠ θα προχωρήσει σε ενέργειες σε όλα τα επίπεδα για να διασφαλίσει τα δικαιώματα των αθλητριών. Το δεδικασμένο από υπόθεση αθλήτριας βόλεϊ (μητρότητα) αποτελεί σημείο αναφοράς και αποδεικνύει ότι η διεθνής νομική προσφυγή είναι όχι μόνο εφικτή, αλλά και απολύτως
ρεαλιστική και αποτελεσματική επιλογή, όταν το εσωτερικό σύστημα αποτυγχάνει να
διασφαλίσει τα θεμελιώδη δικαιώματα των αθλητριών.
Αντίστοιχα, η διεθνής δικαιοσύνη και τα αρμόδια διεθνή αθλητικά όργανα έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά σε πληθώρα περιπτώσεων που αφορούν οικονομικές διαφορές, επιβεβαιώνοντας ότι οι αθλήτριες διαθέτουν ουσιαστικά εργαλεία για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους, ακόμη και πέρα από τα εθνικά όρια. Σε μια σύγχρονη Ελλάδα, η θέση της γυναίκας στον αθλητισμό και στην κοινωνία γενικότερα πρέπει να αλλάξει και να ωριμάσει. Ο αθλητισμός, και ειδικότερα το γυναικείο βόλεϊ, που αποτελεί το πρώτο σπορ των γυναικών στη χώρα, μπορεί να αποτελέσει το μέσο για αυτή την αλλαγή.
Αν η Πολιτεία κατανοήσει την ανάγκη για θεσμική κατοχύρωση των δικαιωμάτων των αθλητριών, δεν θα επιφέρει μόνο μια μεγάλη μεταρρύθμιση στον αθλητισμό, αλλά θα προσφέρει στην κοινωνία μια σημαντική νίκη υπέρ της ισότητας και της δικαιοσύνης. Η δημιουργία της επαγγελματικής λίγκας και η προστασία των δικαιωμάτων των αθλητριών θα έχει αντίκτυπο όχι μόνο στον αθλητισμό, αλλά και στην αναβάθμιση της θέσης της γυναίκας στην κοινωνία.
Πηγή φωτογραφίας: Giannisachilleopoulos
